Ze Zbigniewem Małkowiczem z zespołu Lumen rozmawia Jacek Górski
Czy mógłby Pan powiedzieć, skąd wzięła się nazwa zespołu?
- Nazwa zespołu Lumen nawiązuje do światła, którym jest dla nas Bóg, a także Miłosierdzie Boże, które rozchodzi się po całym świecie, przenika go na kształt promieni światła. Ufam, że jesteśmy też, choć trochę, takim Bożym promyczkiem dla ludzi.
Jakie do tej pory projekty muzyczne zrealizowaliście?
- Są to: Pop-oratorium "Miłosierdzie Boże" do słów św. Siostry Faustyny Kowalskiej, Pop-oratorium "Psalmy Dawida" do słów z biblijnej Księgi Psalmów oraz kantata maryjna "Przy Sercu Twoim". Wszystkie projekty są autorstwa zespołu Lumen, do których napisałem muzykę, inspirując się natchnionymi tekstami, które - mam nadzieję - przemawiają do wrażliwości współczesnych ludzi.
Jak określiłby Pan tę muzykę?
- Trudno ją zaszufladkować i jednoznacznie określić, i w zasadzie - o to chodzi. Skoro ma trafić do szerokiego grona, musi zawierać szeroką paletę barw. Dlatego znajdują się tu wpływy różnych stylów, kultur, epok. W moich kompozycjach łączą się elementy gospel, klasyki i melodyka słowiańska. Są one uzupełniane nowoczesną sekcją rytmiczną, improwizacją solistów oraz ważną rolą chórów. Mamy tu wiele kontrastów. Wyrazista, murzyńska rytmika oraz energiczne, ale i pełne liryzmu melodie. Chóry, kilkusetosobowe, ale także kameralne kilkuosobowe, orkiestra symfoniczna, ale i subtelny kwartet smyczkowy. To wszystko można odnaleźć w naszym dorobku. Zasadniczo intencją Lumenu jest głoszenie chwały Bożej poprzez piękno dźwięków muzyki i śpiewu, a przez to wlewanie w serca ludzkie miłości, radości i nadziei.
Skąd Pan jako kompozytor czerpie inspiracje?
- Podstawową i jedyną inspiracją dla mojej twórczości są natchnione teksty religijne, np. słowa z "Dzienniczka" św. Siostry Faustyny czy też słowa z Księgi Psalmów. Nie jestem nawet w stanie sobie wyobrazić, że mógłbym skomponować coś wartościowego bez inspiracji religijnej. Wiele jest rzeczy względnych, ale to, że za chwilę może nas na tym świecie nie być, jest akurat pewne. Nie chcę niczego deprecjonować, ale dla mnie wszystko, co nie odnosi się do Boga, jest stratą czasu.
Jak obecnie wygląda skład zespołu? Wiem, że w dużej mierze jest to "przedsięwzięcie" rodzinne.
- Fundamentem Lumenu jest moja rodzina: żona Marzena - wokalistka (solistka Teatru Muzycznego w Poznaniu), oraz młode pokolenie, córka Aleksandra - wokalistka, oraz syn Michał - perkusista. Ja sam jestem kompozytorem, pianistą i dyrygentem. Zespół współpracuje z wybitnymi polskimi wokalistami, m.in. Januszem Szromem, Dariuszem Tokarzewskim (członkiem znanej grupy Vox) oraz Jackiem Kotlarskim. Na stałe z Lumenem współpracują również instrumentaliści: Marcin Figaj - gitarzysta basowy, oraz Marcin Piekut - grający na klarnecie i saksofonie. Ponadto do koncertów Lumenu angażowana jest cała plejada muzyków z różnych stron kraju. Jak dotąd z zespołem wystąpiło przeszło 150 chórów z różnych stron Polski, Kanady i USA, a także wiele orkiestr.
Czy ten charakter muzyki jest przeznaczony dla młodych? Jak Pan to widzi?
- Świat współczesny niesie ze sobą wiele zagrożeń, pod wpływem których są często młodzi ludzie. Nieocenione są więc wszelkie inicjatywy wciągające młodych ludzi w krąg dobra opartego na Ewangelii i zdrowych zasadach moralnych. Sądzę, że Lumen w swojej działalności koncertowo-ewangelizacyjnej również daje taką możliwość. Jak łatwo można zauważyć, większość członków zespołu to przedstawiciele młodego pokolenia. Wszyscy ci młodzi ludzie wielbią Boga poprzez muzykę i natchnione słowa świętych. Zarazem widzą, ile radości i wzruszeń sprawiają innym ludziom, a to umacnia także ich samych. Również ja, przebywając z młodzieżą, czuję się pełen życia i pragnienia tworzenia czegoś nowego na chwałę Boga. Dlatego komponuję taką muzykę, by przyciągnęła uwagę wszystkich ludzi otwartych, w tym także młodych.
Wiem, że dużo koncertujecie - nie tylko w Polsce. Czy mógłby Pan porównać odbiór Waszych koncertów u nas i za granicą?
- W obecnym roku mieliśmy ok. 20 koncertów, w tym 4 w USA. W zasadzie odbiór czy to w Polsce, czy w USA, czy w Kanadzie jest mniej więcej podobny. Myślę, że współcześni ludzie bardzo spragnieni są odtrutki na to wszystko, czym bombarduje ich otaczający świat. Na koncerty Lumenu przychodzi zarówno młodzież, jak i ludzie dojrzali, bo muzyka skierowana jest do wszystkich ludzi o otwartych sercach. Widzieliśmy to także na ważnym dla nas spotkaniu-koncercie podczas X już pielgrzymki Młodych Słuchaczy Radia Maryja, gdzie młodzi śpiewali nasze utwory i świetnie się bawili przy naszej muzyce.
Jaki projekt realizują Państwo obecnie?
- Obecnie kończymy nagrywanie naszej nowej płyty pt. "Przy Sercu Twoim". Jest ona w całości poświęcona Matce Bożej i wierzę, że Matka Najświętsza upomniała się u nas o tę muzykę. Mam nadzieję, że w październiku płyta się ukaże i wierzę, że na łamach "Naszego Dziennika" będziemy mogli propagować ten projekt na cześć Matki Bożej.
Młodzież ma dzisiaj wiele innych propozycji niż wiara. Jak można młodych pociągnąć ku dobru, ku wierze?
- W tym roku byłem w Pasierbcu na RCS, czyli Ruchu Czystych Serc, który jest inicjowany przez Księży Chrystusowców, a w szczególności przez księdza Mieczysława Piotrowskiego. Jest to wspaniała inicjatywa dla młodzieży. Tam padł pomysł, abym napisał dużą formę pt. "Błogosławieni czystego serca". Stwierdziłem, że tak pięknej idei nie mogę odmówić. Proszę o modlitewne wsparcie dla tej inicjatywy.
Gdzie i kiedy będzie można Państwa usłyszeć w najbliższym czasie?
- Najbliższy nasz koncert odbędzie się w Poznaniu, w niedzielę, 10 sierpnia, u Ojców Karmelitów Bosych na ul. Działowej 25, o godz. 20.00. Zaprezentujemy "Psalmy Dawida" z tekstami narracji autorstwa Edyty Stein. Cała uroczystość odbędzie się z okazji 10-lecia kanonizacji Edyty Stein św. Benedykty od Krzyża, współpatronki Europy. W koncercie wezmą udział: Lumen, chór Talis Cantus z Otmuchowa pod kierownictwem Bronisławy Kozubek-Treli, chór szkół Nazaretańskich pod kierownictwem siostry Karen Trafankowskiej oraz soliści, w tym rewelacyjny wokalista Janusz Szrom, od zeszłego roku śpiewający na większości naszych koncertów.
Kto jest pomysłodawcą tych obchodów?
- Pomysłodawcami obchodów 10. rocznicy kanonizacji Edyty Stein są Ojcowie Karmelici Bosi z Poznania. Lumen będzie grał już na Mszy Świętej o godz. 19.00, a następnie wykona koncert-uwielbienie pt "Psalmy Dawida". Zapraszam serdecznie Czytelników "Naszego Dziennika" do Poznania na nasz koncert. Wszelkie informacje na temat koncertów Lumenu czy też płyt można uzyskać pod numerem telefonu: 600 583 535.
Dziękuję za rozmowę.